Türkiye’nin, Türk vatandaşlarının Svalbard (Spitsbergen) takımadaları ve karasularında mülkiyet, ikamet ve balıkçılık haklarını elde etmelerini sağlayacak olan Svalbard Antlaşması'na dahil edilmesine karar verildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın anlaşma ile ilgili imzaladığı tasarı TBMM başkanlığına iletildi.
Türkiye, Şubat ayında Paris'te imzalanan antlaşmaya dahil edilirse, 9 Aralık 1920'de Türk şirketleri Norveç'in egemenliği altında bulunan ve kuzey kutbu'na sadece bin kilometre uzaklıkta bulunan Svalbard takımadaları ve karasularında denizcilik, sanayi, madencilik ve ticaret alanlarında faaliyet gösterebilecekler. Tasarıya göre, Türk bilim adamları kurulacak Türk Bilim İstasyonunda bilimsel araştırma yapma olanağına sahip olacaklar. Ayrıca Türk öğrencilerin Svalbard'daki Üniversite Merkezinde eğitim görme şansına sahip olacağı kaydedildi. Yetkililere göre kazanılmış haklarla ilgili ciddi kurallar ve yasaklar var.
Küresel ısınma ve iklim krizine bağlı koşulların yerine getirilmesine özellikle dikkat edilmektedir. İlki 2017 yılında olmak üzere son yıllarda Kuzey Kutbu bölgesine başarılı bilimsel seferler düzenleyen Türkiye, Antarktika'daki Horseshoe Adası'nda geçici bir bilim üssü kurmuştu. Uzmanlara göre, Türkiye'nin bu antlaşmaya katılması Kuzey Kutbu bölgesine olan ilgisini daha da güçlendirecek. Antlaşma, Norveç, ABD, Danimarka, Fransa, İtalya, Japonya, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İngiltere Denizaşırı Toprakları ve İsveç arasında Svalbard takımadaları için bazı düzenlemeler yapılmasına ilişkin.
Kuzey'i ilgilendiren bu kararın alınması sürecinde Türkiye, yeni NATO üyeleri Finlandiya ve İsveç ile ilgili görüşmelerden kar elde etmeye çalışıyordu. Bu haftanın başlarında Rusya, Norveç'i, çoğunlukla Rusların yaşadığı takımadalardaki bazı yerleşim yerlerine yönelik gıda ve tıbbi malzemeler de dahil olmak üzere temel malların sevkiyatına kısıtlamalar getirmekle suçladı ve Oslo sorunu çözmediği sürece belirtilmemiş “misilleme önlemleri” ni tehdit etti.
Rusya dışişleri bakanlığı diplomasisi, ”Norveç tarafının bu sorunu en kısa sürede çözmesini talep ettik." dedi. Norveç dışişleri bakanı Anniken Huitfeldt, ”Norveç Svalbard Antlaşması'nı ihlal etmiyor" dedi. “Norveç, bölgedeki bir Rus kömür madenciliği yerleşimine tedarik yolunda engeller koymaya çalışmıyor.”
