8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olan ya da borçlanmayla başlangıcını bu tarihe çekenlere emeklilik yolunu açan düzenlemenin haftaya Meclis’e gelmesi bekleniyor. Hem düzenlemenin içeriğinde Meclis aşamasında bir değişiklik olup olmayacağı hem de ilk maaşların ne zaman bağlanacağı en çok merak edilen konular arasında yer alıyor. Borçlanma ve ihya başvurusu yapanların da dikkat etmesi gereken noktalar bulunuyor. İşte en çok merak edilen soruların yanıtları…
- İlk maaş ne zaman başlayacak?
Mevcut mevzuata göre, emekli aylıkları başvuruyu izleyen ayın başından itibaren hesaplanmaya başlıyor. Yani Mart ayında başvurulursa 1 Nisan’dan itibaren aylıklar hesaplanacak. Yaşadığımız deprem felaketi nedeniyle düzenlemenin yasalaşması zaman aldı. Bir yasal düzenleme yapılarak Mart’tan itibaren maaşların hesaplanması da mümkün. Bu, Meclis Genel Kurulu’ndaki görüşme sırasında belli olacak.
- TBMM Genel Kurulu’nda yasanın içeriğiyle ilgili değişiklik yapılabilir mi?
Verilecek önergelerle mümkün. Bu konuda pek çok talep de bulunuyor. SSK’lılar prim gün şartında da 8 Eylül 1999 tarihini öncesine dönülmesini istiyor. Bu talep hayata geçerse EYT’li SSK’lıların 5000 ile 5975 arasında olan prim gün şartı, 5000 olarak uygulanacak. Geçmişte staj girişi olanların talepleri de var.
- EYT'liler çalışmaya devam edebilecek mi? Prim desteği hangi hallerde sağlanacak?
İsteyen aynı iş yerinde ya da farklı bir yerde çalışabilecek. Aynı yerde çalışmaya devam edenler için işverenlerin sosyal güvenlik destek primi maliyeti azaltılacak, 5 puanlık prim indirimi sağlanacak. Düzenleme emekliliği hak edip emekli olduktan sonra aynı işyerinde 10 gün içinde tekrar işe başlayanları içerirken, bu sürenin 30 güne kadar uzatılması yönünde talepler var. Genel Kurul’da sürenin uzatılması bekleniyor.
- Borçlanma ve ihya için başvuranlar ödemeyi ne kadar sürede yapmalı?
Sosyal Güvenlik Kurumu, başvurunun ardından incelemeyi yapıp ödeme için tebligat yapıyor. Tebligat tarihinden itibaren borçlanmanın bir ay, ihyanın 3 ay içerisinde ödenmesi gerekiyor. Ödeme başvuru tarihindeki tutarlar üzerinden yapılıyor.
- Deprem bölgesindeki vatandaşlara ne kadar süre verildi?
Borçlanma ve ihya için son ödeme tarihi 6 Şubat ve sonrasında olanlar, 'başvuru tarihine göre hesaplanan tutarı' 31 Ağustos'a kadar ödeyebilecek. Ödenecek tutarda bir artış olmayacak. 1 Ocak'tan önce başvuru yapmış olanlar brüt 6 bin 471 liralık asgari ücret üzerinden borçlanma ve ihya ödemesini yapabilecek. 1 günlük doğum ve askerlik borçlanması için günlük en az 69,02, 1 aylık borçlanma için de 2 bin 70 lira 72 kuruş verilecek. İhya için de eğer 1 Ocak'tan önce başvuru yapılmışsa günlük 74,41, 1 aylık 2 bin 232 lira 50 kuruş yatırılacak. 1 Ocak'tan sonra başvuru yapmış olanların ise ödemesi brüt 10 bin 8 liralık yeni asgari ücret üzerinden hesaplanacak.
- Tutarın tamamı ödenemezse ne olacak?
Bu imkan sadece borçlanma için var. Borçlanma için başvuran kişilerin ödediği miktara karşılık gelen süre sigortalılık süresi olarak değerlendiriliyor. Örneğin, 18 aylık borçlanma başvurusu yapan bir sigortalı, eğer 6 aylık borçlanmaya eşdeğer ödeme yaparsa 6 ay sigorta süresi kazanmış oluyor. Ancak ihyada dondurulmuş tüm süreler için ödeme yapılması gerekiyor.
- Eğer süresinde ödeme yapılmazsa ne olacak?
Deprem tarihi itibariyle deprem bölgesinde yaşayan vatandaşlardan son ödeme tarihi 6 Şubat'tan sonra olan borçlanma ve ihya ödemelerini 31 Ağustos'a kadar yatırmayanların borçlanma/ihya işlemleri iptal olacak. Diğer illerdeki vatandaşların ise tebligatın kendisine ulaştığı tarihten itibaren borçlanmada 1, ihyada 3 aylık süreyi kaçırmaması gerekiyor. İsteyen daha sonra yeniden borçlanma ya da ihya başvurusunda bulunabiliyor. Bu durumda başvuru yapılan tarihteki asgari ücret üzerinden hesaplama yapılıyor.
haber24.com özel haber
