Geçenlerde bir Pazar sabahı, Norveç'te Oslo'nun kuzeyindeki bir ormanda 200'den fazla kişi bir töreni izlemek için toplandı. Bazıları köpekleriyle, diğerleri çocuklarıyla birlikte, yere serpilmiş odun talaşından yapılmış oklarla yönlendirilen çakıllı patikalarda bir tören alayı halinde yürüdüler. Havada çam iğneleri, yanmış kütükler ve sert Norveç kahvesi kokusu vardı.
Gidecekleri yerde - yeni dikilmiş bir orman - insanlar ladin ağaçlarıyla bezeli bir yamaçta oturdular veya çömeldiler. Her ağaç hala sadece 1m (3ft) boyundaydı, ancak bir gün, ladinler 20-30 katından daha büyük olduğunda, özel bir kitap koleksiyonu için kağıt sağlayacaklar. Oradaki herkes, bunun olduğunu görecek kadar yaşayamayacaklarını ve asla kitapları okuyamayacaklarını biliyordu.
Bu, insanların zamana bakış açılarını ve gelecek nesillere karşı görevlerini genişletmek için yaratılan 100 yıllık bir sanat projesi olan 2022 Geleceğin Kütüphanesi töreniydi. 2014'ten beri her yıl, İskoç sanatçı Katie Paterson - Norveçli meslektaşı Anne Beate Hovind ve bir grup mütevelli heyetiyle birlikte - önde gelen bir yazarı bir el yazması sunmaya davet ediyor ve görevlendirme 2113'e kadar devam edecek. Ardından, projeden bir asır sonra başladı, sonunda hepsi yayınlanacak.
Scribbler Moon adlı bir hikaye yazan yazar Margaret Atwood ile başladı ve o zamandan beri kütüphane, İngiliz romancı David Mitchell, İzlandalı şair Sjón, Türkiye'den Elif Shafak, Han Kang'ın eserleri ile dünyanın her yerinden başvurular istedi.
Bu yıl, Zimbabweli yazar Tsitsi Dangarembga ve Norveçli yazar Karl Ove Knausgaard (geri dönen yazarlar Mitchell ve Sjón ile birlikte) öykülerini teslim etmek için ormana geldiler. Çalışmalarının içeriğini açıklamaları yasak olduğundan, yalnızca başlıkları paylaşabildiler: Dangarembga, kendi adını Narini ve Eşeği olarak adlandırdı - Narini, Zimbabwe dilinde "sonsuzluk" anlamına gelen bir kelimeden türetilmiştir - Knausgaard ise daha esrarengiz bir başlık sunmuştur: Kör Kitap.
Tüm el yazmaları, Oslo'nun ana halk kütüphanesinin gizli bir köşesinde, Sessiz Oda adı verilen küçük, ahşap bir depoda, kilitli cam çekmecelerde neredeyse bir yüzyıl boyunca saklanacak. 2114'te çekmecelerin kilidi açılacak ve ağaçlar kesilecek - ve bir asırdır saklanan 100 hikaye sonunda tek seferde yayınlanacak.
Yazarlar - ve o Pazar Oslo'da bulunan diğer herkes - neredeyse kesinlikle bunun olduğunu göremeyeceklerini biliyorlardı. Paterson, "Bu sadece bizi değil, doğmamış olanları da düşünen bir proje" diye açıklıyor. Aslında, " yazarların çoğu henüz doğmadı bile" diye ekliyor.
Öyleyse neden bugün kimsenin kitapları okuyamayacağı bir kütüphane inşa edelim? Ve şimdiye kadar hikayesinden ne öğrenilebilir?
Gelecek Kütüphanesi, Paterson'ın uzun vadeli insan ilişkisini ele alan ilk yapıtları değil. Temaya duyduğu hayranlığın izini, İzlanda'da oda hizmetçisi olarak çalıştığı ve çevresindeki olağanüstü manzara karşısında şaşırdığı 20'li yaşlarının başına kadar götürüyor. "Katmanlardaki zamanı neredeyse okuyabiliyordunuz, gece yarısı Güneşini ve Dünya'nın enerjisini hissedebiliyordunuz" diyor. "Etrafta olmak çok güzel, yüce, uyanış bir manzaraydı."
Bu, ilk çalışmalarından birine yol açtı : Vatnajokull (ses) : İzlanda buzulunun erimesini dinlemek için herkesin arayabileceği bir telefon numarası. Numarayı çevirdiğinizde , İzlanda'nın güney kıyısındaki Jökulsárlón lagününde suyun altındaki bir mikrofona yönlendirileceksiniz .
O zamandan beri Paterson , jeolojik, astronomik ve hümanist olmak üzere çeşitli açılardan daha derin zaman ölçeklerini araştırdı: tarihte bilinen neredeyse tüm güneş tutulmasını duvarlara yansıtan bir parıltı , varlığı boyunca Evrenin "rengini", Dünya'nın ilk ağaçlarının aroması ya da yaşamın her aşamasını işaretleyen 170 eski fosilden oyulmuş bir kolye .
Edinburgh'daki en son sergilerinden biri olan Ingleby Gallery'deki Requiem , her biri derin zamanda farklı bir anı temsil eden 364 şişe ezilmiş toz içeriyordu. Şişe #1, Güneş'ten daha eski güneş öncesi tahılların bir örneğiydi, ardından toz haline getirilmiş dört milyar yıllık kayalar, tarih öncesi denizlerden mercanlar ve uzak geçmişin diğer izleri geldi.
Birkaç ziyaretçi, şişelerden birini merkezi bir vazoya dökmeye davet edildi: Haziran ayında oradayken, bir tür deniz yıldızı olan dört milyon yıllık bir Asteroidea fosili olan #227'yi döktüm. Daha sonra, şişeler insanlığın yaşını temsil eder, insan başarısını yakalar - Yunan çömlekleri veya bir Maya heykelciği - ama aynı zamanda daha karanlık anlar: fosforlu gübrenin parlak mavi taneleri, okyanusun en derin kısmından mikroplastik veya ışınlanmış bir ağaç- Hiroşima'dan şube. Sanatınız derin zamanla ilgilenirken , insanlar tarafından şekillendirilen yaş olan Antroposen'in başlangıcını görmezden gelemezsiniz .
Uzun süreli dersler
Yine de uzun vadeli araştıran tüm çalışmaları arasında, Gelecek Kütüphanesi, zaman içinde hatırlanması en muhtemel projedir. Gerçekten de, kasıtlı olarak yaratıldı. Ve bu yıl uzun ömürlülüğü sağlandı: Oslo şehir liderleri, kendilerini ve haleflerini önümüzdeki 100 yıl boyunca ormanı ve kütüphaneyi korumayı resmen taahhüt eden bir sözleşme imzaladılar.
Bu nedenle Paterson ve işbirlikçilerinin projeyi tasarlama şekli, dünyanın geri kalanı için daha geniş dersler içerebilir: bir şeyin nasıl kalıcı hale getirileceği ve ayrıca insanları kısa vadeli dikkat dağıtıcıların ötesinde düşünmeye teşvik etmek için ne gerektiği hakkında .
