Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Cumartesi günü yaptığı açıklamada, ABD de dahil olmak üzere diğer müttefiklerin geniş desteğine rağmen, Ankara'nın endişeleri giderilmediği sürece İsveç ve Finlandiya'nın NATO tekliflerine "olumlu" bakmayacağını söyledi.
Türkiye uzun süredir, İskandinav ülkelerini, özellikle de güçlü bir Türk göçmen topluluğuna sahip İsveç'i, yasadışı Kürt isyancıların yanı sıra başarısız 2016 darbesi nedeniyle aranan ABD merkezli vaiz Fethullah Gülen'in destekçilerini barındırmakla suçluyor.
Erdoğan'ın muhalefeti, NATO kararlarında bir fikir birliğine ihtiyaç duyulduğundan, şimdiye kadar askeri olarak bağlantısız İskandinav ülkelerinden gelen olası üyelik tekliflerinin önüne büyük bir potansiyel engel koydu.
Cumhurbaşkanlığına göre Erdoğan, NATO şefi Jens Stoltenberg'e yaptığı telefon görüşmesinde, "İsveç ve Finlandiya, özellikle terörle mücadelede temel konularda Türkiye ile dayanışma içinde olacaklarını açıkça göstermedikçe, bu ülkelerin NATO üyeliğine olumlu yaklaşmayacağız" dedi.
Twitter'da Stoltenberg, "değerli müttefikimizin" Erdoğan'ı ile "NATO'nun Açık Kapısının" önemi hakkında konuştuğunu söyledi.
"Tüm Müttefiklerin güvenlik endişelerinin dikkate alınması gerektiği ve müzakerelerin bir çözüm bulmaya devam etmesi gerektiği konusunda hemfikiriz" dedi.
Perşembe günü, Stoltenberg, Türkiye'nin "endişelerinin" "nasıl ilerleneceğine dair bir anlaşma" bulmak için ele alındığını söyledi.
Erdoğan, İsveç ve Finlandiya liderleriyle konuşuyor
İsveç ve Finlandiya'dan gelen heyetleri Türkiye'de ağırlamayı reddeden Erdoğan, Cumartesi günü, iki ülkenin liderleri Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto ve İsveç Başbakanı Magdalena Andersson ile ayrı ayrı telefon görüşmeleri yaparak, onları ülkesinin ulusal güvenliğini tehdit eden "terörist" gruplara mali ve siyasi desteği bırakmaya çağırdı.
Erdoğan, İsveç'e, Türkiye'nin 2019'da Suriye'nin kuzeyine yaptığı saldırı nedeniyle Türkiye'ye uyguladığı savunma amaçlı silah ihracatı kısıtlamalarını kaldırmaya çağırdı.
Türk lider ayrıca, Stockholm'ün Kürt İşçi Partisi veya PKK'ya ve Ankara'nın "terörist" olarak gördüğü diğer gruplara karşı "somut ve ciddi adımlar" atmasını beklediğini söyledi.
Andersson, İsveç'in "barış, güvenlik ve terörle mücadele de dahil olmak üzere ikili ilişkilerimizi güçlendirmeyi dört gözle beklediğini" tweetledi.
PKK, 1984'ten beri Türk devletine karşı bir isyan yürütüyor ve Türkiye ile Finlandiya ve İsveç'i de içeren Avrupa Birliği gibi Batılı müttefikler tarafından "terör örgütü" olarak kara listeye alındı.
Açıklamada, Erdoğan'ın Finish Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto'ya "NATO içindeki bir müttefike tehdit oluşturan terör örgütlerini görmezden gelen bir anlayışın dostluk ve ittifak ruhuyla bağdaşmadığını" söylediği belirtildi.
Buna karşılık Niinisto, Erdoğan'la "açık ve doğrudan bir telefon görüşmesini" övdü.
"NATO müttefikleri olarak Finlandiya ve Türkiye'nin birbirlerinin güvenliğine bağlı kalacağını ve böylece ilişkilerimizin daha da güçleneceğini belirttim" diye tweetledi.
"Finlandiya terörizmin tüm biçim ve tezahürlerini kınamaktadır. Yakın diyalog devam ediyor."
İsveç ve Finlandiya, katı bir şekilde Batılı olsalar da, Rusya'yı kızdırmaktan kaçınmayı amaçlayan uzun süredir devam eden politikaların bir parçası olarak tarihsel olarak NATO'dan uzak durmuşlardır.
Ancak iki ülke, NATO'ya başarısız bir şekilde katılma girişiminde bulunan dev komşularının Ukrayna'yı işgali üzerine şok içinde üyelik tekliflerini ilerletti.
Perşembe günü, Niinisto ve Andersson, ABD Başkanı Joe Biden ile Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline yanıt olarak NATO'ya katılma teklifleri hakkında konuştukları Washington'u ziyaret ettiler.
Biden, "Finlandiya ve İsveç'in NATO'yu daha güçlü hale getirdiğini" söyledi ve "Amerika Birleşik Devletleri'nin tam, topyekûn ve eksiksiz desteğini" teklif etti.
