Çevre şehircilik ve iklim değişikliği Bakanlığı tarafından 2017 yılında başlatılan sıfır atık projesine ek olarak depozito uygulaması yürürlüğe girecek. Pilot uygulama olarak belirli illerde geçerli olan bu proje ile hem nakit kazanımı elde edilebilecek hem de çevreye karşı duyarlılık artırılacak. Sıfır atık projesi İstanbul'da 3. ödül törenini gerçekleştirdi. Alınacak yeni uygulamaya yönelik kararlar bu törende paylaşıldı. Çevrenin daha korunaklı hale gelebilmesi atık oluşumunun engellenirken var olan kaynakları yeniden dönüştürülebilmesini destekleyecek olan projelerin başlangıcı 2017 yılında hayata alındı.
Çevre şehircilik ve iklim değişikliği bakanlığınca başlatılan proje 5. yılına giriş yaptı. Bu kapsamda düzenlenen ödül töreninde yere göre uygulamaya geçileceği de duyurulmuş olundu. Yerli ve milli deposito iade makineleri ülkenin farklı bölgelerine kurulacak. Başlangıçta iki bin adet yapılması planlanıyor. Deposite yönetim sistemi 2023 yılı itibariyle işlerini ortaya koymaya başlayacak.
Pilot Uygulamaya Nereden Başlanacak?
Bakanlığın ana hizmet binasında başlatılacak olan bu uygulama pilot bölge olarak seçilen Ankara'nın Kızılcahamam ilçesinde işlevsel olarak başlatılacak. 2023 yılı içinde kademeli olarak tüm illere yayılması bekleniyor. Şu anda 2000 deposite iade makinesi kurulması planlanıyor. Toplamda 5.000 daha eklenerek 7.000 iade noktasının hizmete sunulacağı net olarak duyuruldu. Konu üzerine Çevre şehircilik ve iklim değişikliği Bakanı Murat Kurum açıklamada bulundu. Barkod sistemi kullanılarak yeni bir çalışma başlatılıyor. Deposite iade makineleri tüm Türkiye'yi kaplayacak. 2023 yılı ile birlikte her 30 Mart uluslararası sıfır atık günü olarak kutlanacak. Depozito iade noktaları 2024 yılını içerisinde 10 bin farklı noktada yer alması hedefleniyor. Toplamda 20.000 adette çıkarılarak her yerde bu bilincin aşılanması planlanıyor.
İstanbul’un Belirli Semtleri Öncelikli Hedefte!
Bakanlık olarak yoğun bir çalışma dönemi yürütülüyor. İlk olarak Ankara'da başlatılacak proje İstanbul'da devam edecek. Fatih, Üsküdar, Ümraniye bölgelerine yerleştirilecek cam, plastik, alüminyum, içecek ambalajları bu alanlara atılabilecek. Geri dönüşümün %90'a çıkarılması planlanıyor. Vatandaşların en çok merak ettikleri konu ise klasik geri dönüşüm atık kutularından farklı olarak neyin yapılacağıydı.
Depozito İade Makineleri Nasıl Kullanılacak?
Depozito iade makinelerini kullanmak isteyen bir kişinin cep telefonuna deposite uygulamasını indirmesi gerekecek. Kullanıcı kaydı oluşturulduktan sonra ancak giriş yapılabilecek. Ardından depozito iade makinelerinin haznesine yerleştirilecek. Onay butonuna basıldığı anda makine bir makbuz vererek üzerinde ki kod alanlarını kullanılmasını sağlayacak. Üzerindeki kod uygulamaya okutulduğu anda puanlar hesapta birikmeye başlayacak. Şu an için sadece pilot uygulamada bulunan bölgelerde geçerli olacak puan yükleme ilerleyen dönemlerde depozito bedeli olarak yüklenmeye başlanacak.
Bu konu üzerine yaptığımız araştırmada depozito iade noktaları ile ilgili otomatların kullanımına yönelik bilgiye ulaştık. Deposite yönetim sistemi kurumlar tarafından belirlenmiş Depozito bedeli alınarak piyasada sürülen ürünlerin yeniden tüketilmesi adına iade alınması ve bedelinin geri ödenmesi sistemine dayalı bir süreci içeriyor. Ekonomiye katkı sağlanıyor. Çevredeki atıklar azaltılmış olmuyor. Atıklar manuel ya da otomatlar aracılığı ile tek bir noktaya toplanıyor.
Puanlar Nasıl Toplanıyor?
Manyetik kart sistemi, termal fiş sistemi ya da QR kod sistemi ile entegreli hale getirilebiliyor. Şu an için başlangıç aşamasında termal fiş sistemindeki uygulama benimsenecek. Ödül alabilmek için kişinin belli bir puan toplaması gerekecek. Atık kutuya atıldığı andan itibaren ekranda bir ibare çıkacak. Butona basıldığında fiş kişiye iletilecek. Fiş üzerinde yer alan kurum ismi, toplam puan ve logo incelenebilecek. Ödül sisteminin kullanılabileceği bölgede yetkili kişi kupon teslim edilerek kullanıcı ödülüne sahip olabilecek. Ödülün belirli bir depozito bedeline çevrilmesi ilerleyen dönemlerde gerçekleşecek.
