Son zamanlarda ihtiyaç kredisi, taşıt kredisi ve konut kredisi kullanımında büyük bir artış gözlemlendi. Ancak, bu kredileri kullanan kişilerin ödedikleri anapara miktarı dışında, bankaların öne sürdüğü çeşitli kredi masraflarını da karşılamaları gerekiyordu. Bu nedenle, yüksek miktarda masraf ödemek zorunda kalan tüketicilere tüketici mahkemelerinden güzel haber geldi. Tüketici mahkemeleri, bankaların uyguladığı bazı kredi masraflarının yasal olmadığına karar verdi. Bu masraflar arasında, dosya masrafı, ekspertiz ücreti, sigorta masrafı gibi kalemler bulunuyor. Bu karar sonucunda vatandaşlar kullandıkları kredilerde ödedikleri yüksek masrafları geri alabilecekler.
Bir vatandaş hayat sigortası yaptırma zorunluluğu olmadığı halde kredi işlemleri sırasında banka tarafından yaptırılan hayat sigortasının iptali için başvurusu olumsuz yanıtlanınca, konuyu tüketici mahkemesine taşıdı. Tüketici mahkemesi, tüketicinin onayı olmadan yapılan hayat sigortasının iptal edilmesi ve kesilen primin iade edilmesi gerektiği yönünde hüküm verdi. Bu kararın ardından, mahkemeye başvuran bir kişi yüzlerce liralık para iadesi aldı. Kararın sosyal medyada paylaşılmasıyla birlikte, bankaların onay almadan hayat sigortası yaptığı çok sayıda kişi de mahkemeye başvurdu. Mahkemenin tüketiciyi koruyucu kararı, vatandaşlar arasında büyük ilgi gördü.
Bu gelişmeler sonrasında bankaların, tüketici haklarına uygun davranmaları ve müşterilerinden onay almadan ek masraf talep etmemeleri önem kazandı. Tüketicilerin haklarını korumak amacıyla tüketici mahkemeleri, son dönemde benzer konularda da pek çok karar verdi.
KREDİ ÇEKERKEN DİKKAT EDİN
Kredi kullanımında vatandaşların hakları hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları görülmektedir. Hayat sigortası zorunluluğu sadece çok düşük faizli kredi kampanyalarında geçerlidir ve bu durum kredi açıklamalarında belirtilir. Diğer kredilerde hayat sigortası yaptırma zorunluluğu bulunmamaktadır. Bu sebeple, kredi kullanmadan önce bankaların kredi açıklamalarını dikkatle inceleyerek bilgi sahibi olmak önemlidir.
Kredi kullanırken hayat sigortası yapılması konusunda müşteri rızasının olmaması durumunda, bankalar sigorta yapamazlar. Bu durum kredi şartlarında açıkça belirtilmemişse, müşterilerin yazılı onayı olmadan sigorta yaptırılamaz. Bankaların zorla veya müşteriden habersiz sigorta yapması durumunda, müşteriler tüketici mahkemesine başvurarak yasal haklarını arama hakkına sahiptir.
Kredi başvurusu yapan müşterilerin bilmediği bir diğer hak, hayat sigortasını tercih ettikleri sigorta şirketinden yaptırabilme seçeneğidir. Bankalar, müşterilerini kendi anlaşmalı oldukları sigorta şirketlerinden sigorta yaptırmaya zorlayamaz. Müşteriler, kendi seçtikleri bir sigorta şirketinden sigorta yaptırarak bankaya bildirebilirler. Banka, müşterinin hangi sigorta şirketinden sigorta yaptırdığına bakmaksızın kabul etmek zorundadır.
HAYAT SİGORTASI NE İŞE YARAR?
Bankalardan kredi talebinde bulunan vatandaşlar, kredi sürecinde karşılaştıkları hayat sigortasının avantajları hakkında bilgi sahibi olmak istiyorlar. Bazı kişiler, bankaların daha fazla kazanç sağlamak ve kredi maliyetini arttırmak için yaptırdığını düşündükleri hayat sigortasının aslında tüketicileri korumaya yönelik olduğunu bilmemektedir. Özellikle kredi başvurusu yapan bir kişi, herhangi bir sebepten dolayı vefat ederse ve sigortası yoksa, geride kalan borçlarını yakınları ödemek zorunda kalır. Bu durumda, borçlardan sorumlu kişiler, vefat eden kişinin borçlarını ödeyemeyince krediyle alınan ev, araç ya da diğer varlıklarına el konulabilir. Ancak vefat eden kişi hayat sigortası yaptırmışsa, sigorta şirketi borçları öder ve yakınları borç ödemek zorunda kalmazlar. Böylece mal varlıklarına el konulmaz ve borç yükümlülüğü ortadan kalkar.
