2024 yılı itibarıyla asgari ücret 11.402 TL’den 17.002 TL’ye yükselmişti ve Aralık ayında yapılacak olan asgari ücret tespit komisyonu toplantısı, herkesin merakla beklediği bir dönüm noktası olacak. Uzmanlar, bu toplantıda yapılacak artışların enflasyon oranları ve piyasa koşullarıyla yakından ilişkili olduğunu belirtiyor. Sosyal Güvenlik Müşaviri Murat Bal, asgari ücret artışlarıyla ilgili dikkat çekici öngörülerde bulundu. Yüzde 40 seviyelerinde bir artış beklenirken, enflasyonun etkisiyle bu oranın daha da yükselebileceği öne sürülüyor. Peki, asgari ücret nasıl belirleniyor ve 2025 için hangi rakamlar öne çıkıyor? İşte detaylar...
Asgari ücret belirleme süreci, işçi ve işveren temsilcilerinin bir araya geldiği bir komisyon aracılığıyla gerçekleştiriliyor. Devlet, bu süreçte moderatör rolü üstleniyor ve genellikle kendi politikaları doğrultusunda bir tarafı destekliyor. İşçi tarafı daha yüksek bir ücret talep ederken, işverenler ise daha düşük oranlar istiyor. Sonuçta, devletin belirlediği asgari ücret, çoğunlukla ekonomik şartlara ve enflasyon oranlarına bağlı olarak şekilleniyor. Bu nedenle, 2025 yılı için yapılacak olan asgari ücret artışı, ülkedeki ekonomik istikrarı da doğrudan etkileyebilir.
Enflasyon ve Asgari Ücret Arasındaki İlişki
Murat Bal, 2025 asgari ücretiyle ilgili olarak enflasyonun belirleyici bir faktör olduğunu ifade ediyor. Merkez Bankası'nın yıl sonu enflasyon tahmini, yüzde 41,5 seviyelerinde. Bu bağlamda, asgari ücretin enflasyon oranının altında bir artış göstermesi beklenmiyor. Bal, "Seneye 17 bin TL'den başlayan bir asgari ücret var. Geçmiş yıllara göre oldukça yüksek bir rakam; fakat bu durum yılsonunda enflasyonla birlikte yarı yarıya azalacak" diyor. Bu durum, asgari ücretin yalnızca işçileri değil, aynı zamanda tüm iş piyasasını etkileyen önemli bir unsur olduğunu da gösteriyor.
Asgari ücret artışı, sadece o ücretle geçinen bireyleri etkilemekle kalmıyor; aynı zamanda diğer maaşların da artışını tetikliyor. Yani, asgari ücret artışları, iş gücü piyasasında bir baz etkisi yaratıyor. Bal, asgari ücretin tüm sektörlerde bir referans noktası olduğunu belirterek, "Asgari ücret arttığında, diğer ücretlerde de bir artış bekleniyor" diyor. Bu durum, işverenlerin bütçeleri üzerinde de etkili olacağı için, iş gücü maliyetlerini artırabilir.
2025 Asgari Ücret Tahminleri
Yapılacak olan artışla birlikte asgari ücretin ne kadar olacağına dair öngörüler de dikkat çekiyor. Bal, yüzde 40’lık bir zam olması durumunda, asgari ücretin 23.800 TL’ye, yüzde 42’lik bir artışla ise 24.000 TL’ye yükselebileceğini belirtiyor. Bunun ötesinde ise 25.000 TL ve 26.000 TL’lik tahminler de gündemde. Yılın ilerleyen aylarında açıklanacak olan enflasyon oranları, bu rakamların ne kadar gerçekçi olduğunu gösterecek.
Öte yandan, Ağustos ayı enflasyonunun %2,47, yılın ilk altı aylık enflasyonunun ise %24,73 olduğu bilgisi veriliyor. Murat Bal, yılsonu hedefinin yüzde 41,5 civarında olduğunu ve önümüzdeki dört ay içinde açıklanacak enflasyon verilerinin, asgari ücretteki artışı etkileyeceğini ifade ediyor. Bu veriler ışığında, 2025 için belirlenen asgari ücretin 25.000 TL seviyelerine çıkmasının sürpriz olmayacağını vurguluyor.
Piyasa Etkileri ve Ekonomik Denge
Asgari ücret artışlarının sadece işçi ve işverenleri değil, tüm piyasayı etkileyen bir mekanizma olduğunu unutmamak gerekiyor. Artan asgari ücret, piyasalarda bir regülasyon etkisi yaratıyor. İşletmelerin maliyetleri artarken, bu durum ürün fiyatlarına da yansıyor. Dolayısıyla, enflasyon oranlarıyla birlikte asgari ücrette yapılacak artışlar, ekonomik dengeyi sağlamak adına dikkatle izleniyor.
Birçok uzman, yüksek asgari ücret artışlarının, işverenlerin istihdam kararlarını olumsuz etkileyebileceğini belirtiyor. Yüksek iş gücü maliyetleri, bazı işletmelerin personel sayısını azaltmasına veya yeni işe alımları ertelemesine yol açabilir. Bu nedenle, asgari ücretin belirlenmesinde dikkatli bir denge gözetilmesi gerekiyor.
Gelecek Dönemdeki Beklentiler
Önümüzdeki dönemde asgari ücret artışlarının nasıl şekilleneceği, sadece çalışanların değil, aynı zamanda işverenlerin ve ekonomik istikrarın da önemli bir konusu olmaya devam edecek. Murat Bal, asgari ücretin arttıkça iş gücü maliyetlerinin de artacağını ve bu durumun piyasalarda bir dalgalanma yaratabileceğini öne sürüyor. Dolayısıyla, asgari ücretteki artışların dikkatle izlenmesi gerektiği konusunda uyarılarda bulunuyor.
