Araştırmacılar tarafından yapılan çalışmalara göre; Türkiye’deki 15 yaş ve üstü nüfusta, iş gücüne dahil olmayan vatandaş sayısı 32 milyonu geciktir. Bu rakamın yüzde 70’ini kadınlar oluşturmaktadır. Kadınların, 15 ile 64 yaş arasındaki çalışabilir nüfusta istihdam edilen sadece üçte birini oluşturduğu da bilinmektedir. Yani ülkemizde ev hanımlarının sayısı azımsanamayacak kadar çoktur.
Ev hanımları, tüm yaşamlarını evlerine ve ailelerine adamıştır ve evde olmalarına rağmen çok çalışıp emek vermektedir. Ancak ne yazık ki resmi olarak çalışma hayatında kayıtları bulunmadığı için emeklilik haklarına sahip değillerdir. Sosyal bir hak olan emeklilik hakkından faydalanmak isteyen ev hanımlarının talepleri son zamanlarda artış yaşanmıştır. Taleplere kayıtsız kalamayan devlet yetkilileri harekete geçti ve ev hanımlarını emekli etmek için çalışmalara başladı.
Geçmiş yıllarda, sosyal bir hak olan emeklilikten ne yazık ki ev hanımları faydalanamıyordu. TBMM’ye çok sayıda yasa tasarısı sunuldu ve sonunda yürürlüğe giren yasa ile birlikte 50 yaşını doldurup emekli olamayan ev kadınları da artık emekli olabilecek.
Geçtiğimiz yıllarda yürürlüğe giren yasa sayesinde ev hanımları hiç çalışmasalar bile emekli olabilme fırsatını elde ettiler. Sigorta başlangıcı olmayan ev hanımları için emekliliğin önündeki engel artık tamamen kalktı. Bu yasayla birlikte ev kadınları isteğe bağlı sigorta veya vergisiz esnaflık şartlarından faydalanarak emekli olabilecekler. Bu çözüm yollarına alternatif olarak borçlanma yoluyla da emekli olma şansına da sahip olacaklar.
BORÇLANMA YOLUYLA EMEKLİLİK
Ev kadınlarının emekli olabilmeleri için Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında yeni kanun teklifi 2020 yılında meclise sunulmuştu. Kabul edilen yasa sayesinde 25 yıllık evli olan ve 50 yaşındaki kadınlar borçlanarak emekli olabilecekler. Borçlanarak emekli olmak isteyen ev kadınları prim ödemelerini düzenli olarak her ay SGK'ya yapacak. Prim ödemesi miktarları, 2022 yılı için belirlenen brüt asgari ücret üzerinden belirlenmektedir.
İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILIKLA EMEKLİLİK
Aile bütçesine katkı sağlamak ve geçimini kolaylaştırmak için el emeği ürünler üreten ve sigortalı olarak herhangi bir işte çalışmayan ev kadınları, isteğe bağlı sigortalılıkla emekli olabilecekler. Söz konusu sigortalılıktan faydalanmayı talep eden kadınların kendi sigorta primlerini ödemesi gerekiyor.
EV HANIMLARININ EMEKLİ OLMA ŞARTLARI
SGK, emekli olmayı talep eden ev hanımlarına bazı şartlar koşmuştur. Öncelikle başvuruda bulunacak ev hanımının 18 yaşını doldurmuş Türk vatandaşı olması gerekmektedir. Bunun yanı sıra iş hayatında daha önce aktif olarak yer almamış olması beklenmektedir. Bu kişiler isteğe bağlı sigorta kapsamında başlatılacak olan sigorta primlerinin zamanında ödemek zorundadır. Bu sigortanın yapılabilmesi için kişilerin evde ek iş yaptıklarını kanıtlaması gerekmektedir. Emekli olabilmeleri için ev kadınlarının ek işler haricinde herhangi bir sigortalı işte çalışmıyor olmalıdır. Evden emekli olmak isteyen ve zorunlu sigorta kapsamında bu emeklilikten yararlanmak isteyen kişilerin sadece belirli işleri yapması kabul edilmektedir. Bu konuda detaylı bilgiyi SGK’nın resmi internet sitesinden alabilirsiniz. Çalışmayan ev hanımları da 25 yıllık evli olma şartıyla 50 yaşını geçtikten sonra emekli olma hakkını elde edebilecektir.
EV HANIMLARI EMEKLİLİK BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
Emekli olmak isteyen ev hanımları, SGK’nın internet sitesinden başvuru formu doldurup göndermesi halinde emeklilik işlemlerine prim ödemeleri yapılarak başlanır. Başvuru yapıldıktan sonra 1 gün içinde sigorta giriş işlemleri da yapılacaktır ve 30 gün sonrasında ödemeler başlamalıdır. Ödeme yapılmazsa eğer borçlanma olmaz ve kişilere ödeme yapması için süre verilir.
