Ülkemizde ve dünya çapında kansere bağlı ölümler sıralamasında Akciğer kanseri en üstte bulunmaktadır. Akciğer kanserine yakalanma riskini arttıran birçok faktör vardır. Bu faktörleri ve belirtileri bilmek hayati önem taşımaktadır. 4 Şubat Dünya Kanser Günü kapsamında akciğer kanseri hakkında önemli bilgiler veren ve vatandaşları kanser konusunda farkında olmaya çağıran Dr. Öğr. Üyesi Ebru Karcı, belirtilerle ve erken teşhisle ilgili uyarılarda bulundu.
Dr. Öğr. Üyesi Karcı, hem erkeklerde hem de kadınlarda kanserden ölümlerin en büyük nedeninin akciğer kanseri olduğunu belirtti. Akciğer kanserinin, akciğer dokusundaki hücrelerin kontrolsüz çoğalması sonucu ortaya çıktığını vurgulayan Karcı, çeşitli akciğer kanseri türleri olduğunu söyledi. Akciğer kanseri olan insanların yaklaşık %85 ila %90'ında küçük hücreli dişi akciğer kanseri (KHDAK) olduğunu ifade etti. KHDAK'nin en yaygın alt türlerinin adenokarsinom ve yassı epitel hücreli karsinom olduğunu ve akciğer kanseri olan insanların yaklaşık ila 'inde ise küçük hücreli akciğer kanseri (KHAK) bulunduğunun altını çizdi.
Dr. Ebru Karcı tarafından akciğer kanserine yakalanma riski faktörlerine dikkat çekildi. Sigara kullanımının akciğer kanserine yakalanma riskini sigara içmeyen bir kişiye göre 10 ila 30 kat artırdığı açıklandı. Ayrıca asbest maruziyeti, radon gazı maruziyeti ve hava kirliliği de akciğer kanserine yakalanma riskini artıran faktörler arasında olduğu tespit edildi. Karcı, herkesin kanser olma ihtimalinin aynı olmadığını söyledi ve kanser ihtimalini artıran faktörlere "risk faktörleri" denildiğini belirtti.
BU BELİRTİLER VARSA DİKKAT
Vatandaşları akciğer kanserinin gelişme riskinin yaşla birlikte arttığı konusunda uyardı. Özellikle 40 yaş üstünün büyük risk altında olduğu söylendi. Genetik yatkınlık olan veya birinci derece akrabasında kanser olanlar, tütün kullanımına bağlı kanser geçirmiş veya radyasyon tedavisi görmüş olanlar ve KOAH veya akciğer fibrozu olanların akciğer kanseri riskinin daha yüksek olduğu bulundu.
Dr. Öğr. Üyesi Ebru Karcı, akciğer kanserinin erken tanısının mümkün olduğunu göstermek için, aşağıdaki 8 belirtiye dikkat çekti:
- Öksürük: Sıklıkla başka nedenlere bağlı olarak görülen ve yeterince önemsenmeyen öksürük iki haftadan uzun sürüyorsa, artıyorsa ve sebebi belirlenemiyorsa akciğer kanserinin belirtisi olabilir, bu nedenle mutlaka bir doktora başvurulmalıdır.
- Nefes darlığı veya hırıltılı solunum: Sinsice gelişen akciğer kanserinin önemli bir belirtisi nefes darlığı olabilir. Unutmayın ki erken tanı hayatı kurtarabilir.
- Kan tükürmek veya öksürmek: Öksürürken balgamda kan görülmesi veya balgamın koyu kahverengi rengi, akciğer kanserinin belirtilerinden biri olabilir.
- Donuk, keskin veya bıçak saplanır gibi göğüs ağrısı: Derin nefes alırken, öksürürken veya gülerken ağrı artıyorsa, bir doktora başvurulmalıdır.
- Ses kısıklığı, değişikliği veya kaba ses: Özellikle üst solunum yolu enfeksiyonları, gastroözofageal reflü hastalığı ve alerjiler, ses kısıklığına neden olabilir. Akciğer kanseri ile ilgili ses kısıklığının, tümör tarafından ses tellerinin kontrol edilen sinirlerin etkilendiği zaman ortaya çıktığı bilinmektedir.
- Sık sık görülen akciğer ve alt solunum yolu enfeksiyonları: Antibiyotik kullanımına rağmen sık sık bronşit veya zatürre gibi göğüs enfeksiyonları geçiren kişiler akciğer kanseri konusunda dikkatli olmalıdır.
- Açıklanamayan kilo kaybı: Akciğer kanserli 10 kişiden yaklaşık 6'sında ani kilo kaybı görülebilir. Diyet yapmıyorsanız ve kilo veriyorsanız derhal bir doktora danışın.
Dr. Karcı son olarak bir risk faktörü bulunan kişilerin yılda bir kez tarama yaptırmasını tavsiye etti ve 50 ila 80 yaş arası 20 yıl boyunca günde en az 1 paket sigara içmiş, şu anda hala sigara içiyor veya son 15 yılda sigarayı bırakmış kişilere, yılda bir kez tarama amaçlı düşük dozlu akciğer tomografisi önerdi. Son yıllarda akciğer kanseri tedavisinde umut vaat eden gelişmeler olduğunu hatırlatarak sözlerini noktaladı.
